Lijden, lijden en leiden.

Op mijn achttiende gaf iemand mij het boekje ‘Waarom moeten mensen lijden?’ van Herwig Arts. Een boekje met een heftige titel en tegelijk was het mij toen al wel duidelijk dat lijden overal was. Niet in het minst in de figuur van mijn moeder die aan zware depressies leed en de impact daarvan op mijn eigen bestaan.

De titel kwam ook heftig op mij over omdat er het woordje moeten in stond.

Ik herinner mij niet meer of ik het boekje uitgelezen heb. Het was doorspekt met het christelijke gedachtegoed en misschien dat het mij niet helemaal kon bekoren toen. Maar alleen al het boekje ontvangen was betekenisvol. Dat iemand mij wilde ondersteunen in mijn nog jonge ontwikkelingsweg door het bieden van gebundelde woorden vol inzicht en diepmenselijkheid.

Natuurlijk raakte de geest van het boek mij. Diepgang, filosoferen, overdenken, het mystieke, het heeft mij altijd geboeid.

Er is lijden, en lijden.

Het eerste soort lijden dat ons overkomt, doet pijn. Het haalt ons uit ons gewone doen, we liggen in de lappenmand, gaan onderuit, huilen, vallen uit, vragen ons af hoe dan verder. Bij kleiner lijden kunnen we stoelen op onze ervaring van omgaan met wat we aankunnen.

Maar er is ook een lijden doordat we onszelf tot een slachtoffer maken nadat we eerst lijden door wat ons overkomen is. We gaan onszelf afwijzen, klein maken, als hulpeloos beschouwen, duiken in de wanhoop, in zelfmedelijden, waarom ik, etc. Dat is een lijden dat we onszelf aandoen. En dat is niet de bedoeling. Het is zoals Herwig Arts zegt: ‘We moeten leven. Leven is wat we te doen hebben. Het is niet zo dat wij onszelf aan het kruis moeten nagelen. Het kruis wordt op onze schouders gelegd of met andere woorden er komt sowieso lijden op onze weg.’

Je zou ook kunnen zeggen dat de tegenslagen die ons overkomen pijn doen en dat we dan onszelf doen lijden door ons het slachtofferschap eigen te maken. Bijvoorbeeld. Je lief maakt jullie relatie uit en dat maakt je verdrietig. Verdriet om wat voorbij is, omdat het een afscheid betekent en daar hoort ook een natuurlijk rouwproces bij. De tranen die hier bijhoren is een helende energie die je toelaat het zacht in je te laten zijn bij dit afscheid. Echter wat je dan gewoonlijk doet is jezelf gaan afwijzen. Je vindt jezelf niet goed genoeg, maakt je klein en mogelijks praat je jezelf aan dat je niet in staat bent een relatie te hebben. Dat is het moment dat het lijden ontstaat. In feite is dat lijden veel pijnlijker dan de oorspronkelijke pijn waar zachtheid deel is van het helingsproces. Het lijden door je zelf af te wijzen maakt je hard, verzwakt je, vernauwt je. Het opmerkelijke is dat veel mensen zich aan dat lijden vastklampen omdat het op een of andere manier een houvast lijkt te geven. Alsof slachtofferschap veiligheid geeft.

Dit lijden doen we onszelf aan. En natuurlijk, dit zijn grotendeels onbewuste processen.

Dat zelfgekozen lijden vraagt om je mature identiteit te ontwikkelen. Want je onderdompelen in het slachtofferschap heeft te maken met een gebrek aan bewustzijn op je mens-zijn en op het leven. Een vorm van onvolwassenheid, ook al heb je de volwassen leeftijd bereikt.

En dan komen we uit bij persoonlijke groei. Het bewust gaan kijken naar wie jij bent, wat dat slachtofferschap voor je betekent, dat ontrafelen, welke belemmeringen er in je leven zodat jij uiteindelijk jouw lijden kan omzetten naar vrijheid door nieuwe keuzes te maken.

Je kan ervoor kiezen een ander antwoord te bieden op de situatie, om jezelf niet meer als slachtoffer te bejegenen. Je zal bewust kiezen voor dat wat je deugd doet, wat constructief is en bij het volle leven brengt ondanks en dankzij de gebreken die jij ervaart.

Elke tegenslag nodigt uit om een nieuwe start te nemen in je ontwikkeling. Dat is groei. Dat is een krachtige identiteit vormen die doorspekt is van maturiteit en vrijheid. Met andere woorden: jij leidt!

Het lijden dat je jezelf oplegt als reactie op een tegenslag transformeer je zo naar leiden van binnenuit. Oftewel innerlijk leiderschap. Eens je dat beet hebt, wordt het leven levendig, aangenaam, vreugdevol, boeiend en zo de moeite waard. Het ondersteunt jou in omgaan met uitdagingen, met alle soorten mensen, met je eigen vergankelijkheid, met de dood, met alles wat het leven jou toont.

Er zijn veel verhalen van mensen die een intens grote pijn meemaken zoals het verlies van een kind, een ongeneeslijke ziekte, een zwaar ongeval met blijvende gevolgen, een verblijf in een vluchtelingenkamp, overlevenden van Auschwitz, of mensen die in 1 klap een aantal geliefden tegelijk verliezen – er is zoveel heftig leed – en toch na verloop van tijd de kracht in zichzelf vinden om weer door te gaan, dieper mens werden en een boodschap brengen van bemoediging, hoop en kracht. Zij leven ons voor.

Om te besluiten deze reflectie:

De pijn, het lijden dat ons overkomt, komt nooit alleen. Er zit iets goeds in verpakt. Iets goeds dat een nieuwe kracht in je opent. Niet dat het gemakkelijk is en te wensen, maar als je de kans grijpt, dat goede wil zien, ben je een rijker mens geworden. Misschien vormt dat mee het mysterie van het lijden oftwel waarom moeten mensen lijden?

Bij Mens In Contact leer je om jezelf te bevrijden uit je belemmerende patronen en overtuigingen. Je leert te voelen wat erin je huist en met een eerlijke blik naar jezelf te kijken. In een veilige bedding, met een fijn afgestemde energie waar ik garant voor sta.

Ik bewaak het proces waar je door gaat. Het is diepgaand, het is ook plezierig, het is met een lach en een traan. En zoals ik begrijp van de getuigenissen en de vele reacties van mijn cliënten: zo deugddoend. Deze week zei een cliënte nog met veel dankbaarheid: ‘Het beste dat mijn manuele therapeut kon doen, was mij naar jou doorverwijzen.’

Welkom! Voortaan kan je een intakegesprek boeken via mijn website.